De Markets in Financial Instruments Directive (MiFID) is een Europese richtlijn voor de regulering van beleggingsdiensten en gereglementeerde markten. De herziening van de MiFID richtlijn en de introductie van de Europese Markets in Financial Instruments Regulation(MiFIR), worden samen met een groot pakket aan lagere regelgeving MiFID II genoemd. MiFID II is bedoeld om de Europese financiële markten transparanter te maken en beleggers beter te beschermen. Alle financiële instellingen moeten MiFID II volgen als ze beleggingsproducten willen aanbieden. MiFID II is sinds 3 januari 2018 van toepassing in Nederland.
In november 2007 trad in alle lidstaten van de Europese Unie de richtlijn MiFID in werking. MiFID verving de Investment Services Directive (ISD) uit 1993. In Nederland is de richtlijn Markets in Financial Instruments Directive (MiFID) grotendeels geïmplementeerd in de Wet op het Financieel Toezicht (Wft) en de bijbehorende uitvoeringsregelingen, zoals het Bgfo. Omdat uit een in 2010 uitgevoerde evaluatie bleek dat er een aantal tekortkomingen waren, onder meer op het gebied van transparantie en vanwege technologische ontwikkelingen, is de richtlijn herzien en vervangen door MiFID II. De principes van MiFID I zijn onder MiFID II behouden, maar ze zijn op een aantal punten verder aangescherpt.
De bescherming van de beleggers is toegenomen door de aangescherpte en nieuwe regelgeving. Zo moeten beleggingsondernemingen meer informatie verstrekken over de kosten van een beleggingsdienst en over de onafhankelijkheid van hun advies.
MiFID II zorgt dat de financiële markten beter functioneren door ze efficiënter, stabieler en transparanter te maken. De bescherming van de beleggers staat in MiFID II centraal. Eén van de vereisten binnen deze regelgeving is dat financiële instellingen hun dienstverlening uitvoerig moeten documenteren en deze informatie aan hun klanten ter beschikking moeten stellen. Sinds de invoering van MIFID II moet ieder investeringsproduct worden getoetst, goedgekeurd en toegeschreven aan een bepaalde markt, voordat het in de markt mag worden uitgerold.
Markets in Financial Instruments Directive II reguleert de handel in financiële instrumenten. De richtlijn en verordening omvatten regels voor het verlenen van beleggingsdiensten en het verrichten van beleggingsactiviteiten. Ook zijn er regels voor het exploiteren van handelsplatformen, zoals effectenbeurzen. De herziene regels dekken vrijwel alle aspecten van de handel in financiële instrumenten binnen de Europese Unie en gelden voor alle partijen die zich bezighouden met beleggingsdiensten en -activiteiten, van banken en vermogensbeheerders tot beurzen en handelsplatformen.
MiFID 2 heeft een gelaagde structuur. De belangrijkste regels zijn opgenomen in de richtlijn MiFID 2 en de verordening MiFIR, de zogenaamde ‘level 1 regelgeving’. De verordening heeft een rechtstreekse werking in alle lidstaten van de Europese Unie, terwijl de richtlijn door elke lidstaat geïmplementeerd moet worden in de nationale wetgeving.
Een groot deel van de onderwerpen is nader uitgewerkt in de zogenaamde gedelegeerde handelingen, de ‘level 2 regelgeving’. Dit betreft nog eens ongeveer 50 verordeningen en een gedelegeerde richtlijn. Daarnaast heeft de Europese autoriteit voor de effectenmarkten ESMA diverse richtsnoeren en verschillende Q&A’s uitgevaardigd, de ‘level 3 regelgeving’. Het gehele pakket aan regelgeving maakt het erg complex om een volledig en juist beeld te hebben van de toepasselijke regels en daarmee om aan de gestelde eisen te voldoen.
MiFID II richtlijn bevat belangrijke aandachtspunten ten aanzien van de transparantie van kapitaalmarkten en de bescherming van beleggers. Zo zijn er bijvoorbeeld regels ten aanzien van kostentransparantie, beleggingsadvies en vakbekwaamheid van personeel met klantcontact. Ook is de best execution-verplichting onder MiFID II uitgebreid en aangescherpt. Ten aanzien van de marktstructuur en transparantie van financiële markten is onder meer de vergunningplicht voor handelaren voor eigen rekening uitgebreid en voorziet MiFID II in een nieuw handelsplatform, de Organised Trading Facility (OTF). Ook wordt de transactierapportage aan toezichthouders uitgebreid en dient iedere klant die een rechtspersoonlijkheid heeft over een Legal Entity Identifier (LEI) te beschikken wanneer voor of door de klant transacties worden uitgevoerd op de beurs.
In Nederland houdt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) toezicht op de naleving van MiFID 2. De nieuwe regelgeving is volgens de toezichthouder ‘veelomvattend en complex’. De AFM besteed in haar toezicht met name aandacht aan het beschermen van beleggers en het doorvoeren van waarborgen voor het goed functioneren van kapitaalmarkten. Ten aanzien van beleggersbescherming zijn kostentransparantie en productontwikkeling belangrijke speerpunten van het MiFID II-toezicht. Op het gebied van kapitaalmarkten kijkt de toezichthouder met name kijken naar transparantie van de markt, transactierapportages en regelgeving op het gebied van een ordelijke marktstructuur.
Als je meer wilt weten over MiFID II en de implicaties van de regelgeving, kun je onze MiFID II Awareness e-learning volgen. Voor persoonlijk advies kun je vrijblijvend contact met ons opnemen.