De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is de beoogde opvolger van de Europese Non-Financial Reporting Directive (NFRD) uit 2014. Zoals de naam al doet vermoeden, stelt de CSRD eisen aan duurzaamheidsrapportage. Zodra de CSRD van kracht wordt, moeten alle grote bedrijven in de Europese Unie (EU) rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties.
NFRD wordt CSRD
In 2020 concludeerde de Europese Commissie (EC) dat de NFRD, in combinatie met de twee EC-richtlijnen voor niet-financiële verslaglegging, niet het gewenste effect had. Om die reden (en als onderdeel van de Europese Green Deal) stelde de EC een nieuwe versie van de NFRD voor. Dit voorstel, de CSRD, trad op 5 januari 2023 in werking als onderdeel van het pakket duurzame financiering van de EC.
Omdat deze richtsnoeren niet-bindend zijn voor ondernemingen, biedt de gerapporteerde informatie onvoldoende inzicht voor stakeholders om een goed beeld te krijgen van hoe de onderneming met duurzaamheidsaspecten omgaat. De EC hoopt dat kwalitatief hoogstaande en betrouwbare openbare rapportage over duurzaamheidsaspecten zal leiden tot meer geld richting duurzame activiteiten.De technische invulling van de CSRD geschiedt door een gedelegeerde handeling uit te vaardigen die direct van toepassing is: de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).
NFRD versus CSRD: wat zijn de verschillen?
Onder de NFRD moeten bedrijven die onder het toepassingsgebied vallen niet-financiële informatie openbaar maken. Deze term is eigenlijk onjuist, omdat het impliceert dat deze informatie niet relevant is vanuit financieel oogpunt. Informatie over duurzaamheid wordt echter steeds relevanter voor een goede beoordeling van de bedrijfsprestaties en daarom introduceert de CSRD de term "duurzaamheidsinformatie".
Het bestuursverslag wordt aanzienlijk uitgebreid met een "duurzaamheidsverslag", dat veel gedetailleerde informatie moet bevatten over de impact van bedrijfsactiviteiten op het milieu, de maatschappij en goed bestuur. In deze context wordt vaak de afkorting "ESG" gebruikt, die staat voor Environmental, Social en Governance.
Naast het duurzaamheidsverslag moet de onderneming ook informatie verstrekken over het gevoerde diversiteitsbeleid met betrekking tot de raad van bestuur en indien van toepassing, de raad van commissarissen.
Ten opzichte van de NFRD zal de CSRD onder meer leiden tot de volgende inhoudelijke wijzigingen:
- Het uitvoeren van een materialiteitsbeoordeling om de materiële onderwerpen waarover gerapporteerd moet worden te identificeren. Dit heeft enerzijds betrekking op de impact van het bedrijf op de maatschappij en het milieu en anderzijds op de impact van de maatschappij en het milieu op het bedrijf zelf.
- Het formuleren van milieu-, sociale en bestuurlijke doelstellingen en beleid voor de lange termijn (in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs).
- Het uitvoeren van een doorlopend due diligence-proces naar de eigen activiteiten en value chain om duurzaamheidsrisico's en negatieve gevolgen voor mens en klimaat tijdig te identificeren.
- Gedetailleerdere rapportagevereisten en verplicht gebruik van Europese standaarden voor duurzaamheidsrapportage.
- Rapporteren in overeenstemming met de SFDR en Taxonomie Verordening.
- Verplichte auditing van informatie gepubliceerd onder CSRD.
- De informatie moet "machinaal leesbaar" zijn en kunnen worden opgenomen in het Europese centrale toegangspunt.
Een ander belangrijk verschil tussen de NFRD en de CSRD is de scope. De reikwijdte van de CSRD is een stuk groter dan die van de NFRD. Verwacht wordt dat de CSRD van toepassing zal zijn op ongeveer 50.000 ondernemingen die actief zijn in de EU, terwijl de NFRD op minder dan 12.000 ondernemingen van toepassing was.
De CSRD is naar verwachting van toepassing op ongeveer 50.000 bedrijven die actief zijn in de EU, terwijl de NFRD van toepassing was op minder dan 12.000 bedrijven.
Formele reikwijdte van de CSRD
Zodra de CSRD van kracht wordt, zullen veel meer ondernemingen over duurzaamheid moeten gaan rapporteren. Nu zijn dit alleen nog de grote beursgenoteerde ondernemingen, banken en verzekeraars. Straks worden dat alle grote ondernemingen, beursgenoteerd én niet beursgenoteerd, meer specifiek moeten de volgende ondernemingen rapporteren:
Alle beursgenoteerde EU-bedrijven die aan minstens twee van de volgende criteria voldoen:
- balanstotaal van meer dan 350.000
- meer dan 700.000 netto-omzet
- meer dan 10 werknemers
Grote bedrijven die aan minstens twee van de volgende drie criteria voldoen:
- balanstotaal van meer dan 20 miljoen
- meer dan 40 miljoen netto-omzet
- meer dan 250 werknemers
Moederondernemingen van grote groepen die op geconsolideerde basis aan minstens twee van de volgende drie criteria voldoen:
- balanstotaal van meer dan 20 miljoen
- meer dan 40 miljoen netto-omzet
- meer dan 250 werknemers
Moederondernemingen van grote groepen die in een derde land zijn gevestigd en beursgenoteerde dochterondernemingen in Europa hebben
CSRD van voorstel tot implementatie
Met de inwerkingtreding van de CSRD is de EC aan een ambitieus plan begonnen om duurzaamheidsinformatie kwalitatief en kwantitatief beter te maken. Dat geldt ook voor het tijdpad en de vervolgstappen die in dat kader moeten worden gezet. Aangezien het hier om een richtlijn gaat, zal deze omgezet moeten worden in nationale wetgeving.
De omzetting van de CSRD in Nederlandse wetgeving moet dus nog plaatsvinden. En de EC moet de definitieve versies van het ESRS uiterlijk eind juni 2023 nog omzetten in zogenaamde "gedelegeerde handelingen". De daarin gepubliceerde ESRS zullen dan rechtstreekse werking hebben in alle EU-lidstaten.
Door de toevoeging van het duurzaamheidsverslag zal het bestuursverslag aanzienlijk worden uitgebreid. Ondernemingen zullen strategisch gezien veel meer impact, risico’s en kansen moeten aanpakken dan ze nu doen. Ondernemingen die in scope zijn, zullen informatie uit de waardeketen moeten achterhalen met betrekking tot duurzaamheidskwesties. Ze hebben kennis nodig van de producten of diensten die ze inkopen, waar en hoe hun product of dienst tot stand komt en wat er gebeurt nadat zij het product of de dienst verkopen. Ook informatie van ondernemingen in de waardeketen waarmee niet direct handel wordt gedreven, dient achterhaald te worden door de rapportageplichtige onderneming.
Naarmate deze regelgeving gefaseerd van toepassing wordt op ondernemingen, en daarom steeds meer duurzaamheidsverklaringen worden gepubliceerd, zullen deze standaarden een groeiende rol blijven spelen bij het wereldwijd promoten van het publiceren van duurzaamheidsinformatie op een vergelijkbare manier. De dagen van het uitsluitend beoordelen van ondernemingen op grond van financiële prestaties zijn nu definitief verleden tijd.
De tijd dat bedrijven alleen werden beoordeeld op basis van hun financiële prestaties behoort definitief tot het verleden.
Inwerkingtreding CSRD
De inwerkingtreding van CSRD zal stapsgewijs gebeuren. Naar verwachting zal dit de volgende stappen omvatten:
- Boekjaar 2024: bedrijven in het toepassingsgebied van de NFRD
- Boekjaar 2025: grote ondernemingen die niet onder het toepassingsgebied van de NFRD vallen
- Boekjaar 2026: kleine en middelgrote ondernemingen
- Boekjaar 2028: moederondernemingen gevestigd in een derde land
Hoe kunnen we je helpen?
De omzetting van het CSRD in nationale wetgeving moet nog plaatsvinden. En de EC moet de definitieve versies van het ESRS voor eind juni 2023 nog omzetten in zogenaamde 'gedelegeerde handelingen'. Op 30 maart 2023 heeft toezichthouder AFM een scopingrapport gepubliceerd over de rapportage over het thema klimaat ESG door 27 beursgenoteerde ondernemingen en hun assurance-rapport van de accountant hierover. Uit het gepubliceerde rapport blijkt dat de betreffende ondernemingen nog veel huiswerk te doen hebben voor 2024 om te voldoen aan de CSRD en ESRS. Wacht dus niet met het implementeren van de CSRD binnen uw organisatie!
Onze consultants helpt je graag op weg naar een duurzaamheidsverslag dat voldoet aan alle eisen van de CSRD en ESRS. Neem gerust contact met ons op.